Phản
ứng điềm tĩnh của Đức Phật
cảm hóa lòng người
https://www.facebook.com/phapluan.orgg/posts/394548798631053
Như Nhiên
Một hôm, Đức Phật đang ngồi nói chuyện với các môn đồ
ở bên dưới một cái cây to thì đột nhiên có một người đàn ông đi tới và nhổ nước
bọt trước mặt Ngài. Song trái lại với mọi dự đoán,
Đức Phật vẫn ngồi điềm tĩnh, Ngài chỉ cười nhẹ và hỏi
lại người đàn ông một câu: «Điều ông thực
sự muốn nói là gì nào?».
Trong khi đó, các môn đồ của Ngài thì rất tức giận.
Môn đồ gần gũi nhất với Đức Phật là Ananda nói: «Thế này là quá lắm. Chúng ta không thể tha thứ cho hành động vô lễ này.
Cần phải trừng trị hắn, nếu không những kẻ khác sẽ lại bắt chước điều đó».
Nhưng Đức Phật đã trấn an Ananda: «Con hãy im lặng! Anh ta không khiến ta thấy
phiền, nhưng con thì có. Anh ta là một người mới, là người ta không quen biết. Hẳn
anh ta đã nghe người khác nói gì đó về ta, rằng ta là một người đạo đức giả,
một người nguy hiểm, khiến người ta đi chệch hướng, một kẻ xấu xa. Và có thể
trong đầu anh ta đã hình thành một định kiến về ta. Anh ta không nhổ nước bọt
vào ta, mà vào hình ảnh mà anh ta nghĩ ra trong đầu.
Anh ta nhổ nước bọt vào hình ảnh đó vì anh ta không hiểu
ta. Nếu suy nghĩ kỹ, ngươi sẽ thấy người đàn ông đáng thương này hẳn là có điều
gì đó muốn nói, đây là cách anh ta bày tỏ điều đó.
Nhổ nước bọt là cách để anh ta nói điều gì đó. Có những
lúc, khi ta thấy bất lực với ngôn từ, ta sẽ dùng hành động để biểu đạt. Ta có
thể hiểu được anh ta. Vì thế, ta mới hỏi anh ta rằng “Điều ông thực sự muốn nói
là gì nào?” Ta cảm thấy rất thất vọng, không phải vì anh ta, mà vì các con. Đã
đi theo ta nhiều năm như vậy rồi, mà các con vẫn còn có cách phản ứng vội vàng
như vậy».
- Trước phản
ứng bất ngờ này, người đàn ông như đứng chết trân tại chỗ. Anh ta chưa từng gặp
chuyện như vậy trong đời. Anh ta đã từng sỉ nhục rất nhiều người, và họ đều
phản ứng lại.
Với những kẻ
hèn nhát và yếu thế, họ cố cười gượng rồi tìm cách lấy lòng anh ta. Nhưng Đức
Phật thì khác. Ngài không tức giận, cũng không cố tỏ ra vui vẻ. Nét mặt của
Ngài toát ra sự điềm tĩnh, và Ngài chỉ muốn biết anh ta có muốn nói gì không.
Chẳng biết
nói gì nữa, người đàn ông trở về nhà. Tối đó, anh ta không thể ngủ được. Anh ta
bị ám ảnh bởi những gì đã diễn ra.
Anh ta không
thể giải thích cho bản thân chuyện đã xảy ra. Anh ta run rẩy, người vã ra đầy
mồ hôi. Anh ta chưa từng gặp ai như vậy.
Đức Phật đã
khiến cho thứ tâm trí rối bời, đen tối, đầy oán hận cũng như toàn bộ quá khứ
của anh ta như bị vỡ vụn thành trăm mảnh.
Sáng hôm sau,
người đàn ông quay trở lại, phủ phục dưới chân Đức Phật. Đức Phật ân cần hỏi
anh ta: «Sao nào? Đây cũng là một cách
nói điều gì đó. Khi ông đến phủ phục dưới chân ta, ông đang muốn gián tiếp nói
một điều gì đó mà ngôn từ dường như bất lực?»
Rồi, Đức Phật nhìn sang Ananda: «Ananda, người đàn ông này lại tới, anh ta đang nói điều gì đó. Anh ta là một người đang chất chứa rất nhiều cảm xúc».
Người đàn ông
ngẩng đầu lên nhìn Đức Phật rồi nói:
«Xin Ngài hãy tha thứ cho những gì.. con đã
làm hôm qua».
Đức Phật hỏi
lại: «
Tha thứ điều
gì? Nhưng ta đâu phải là người mà ngươi đã sỉ nhục. Sông Hằng luôn chảy không
ngừng, sông Hằng của hôm nay đâu phải sông Hằng của hôm qua. Mỗi người đều là
một dòng sông. Người bị ông sỉ nhục đã không còn ở đây.Ta chỉ giống người đó thôi, chứ không phải ông ta. Trong 24 giờ đồng
hồ, có rất nhiều chuyện xảy ra. Vì thế, ta không thể tha thứ cho ngươi, vì ta
không có gì oán hận ngươi cả. Và ngoài ra, ngươi cũng không phải là người đàn
ông hôm qua tới đây. Vì anh ta lúc đó rất giận dữ, anh ta khạc nhổ vào ta, còn
ngươi thì phủ phục dưới chân ta. Sao 2 người các ngươi lại là một được? Vì thế,
hãy quên chuyện đó đi. Hãy tới gần ta hơn và nói về chuyện khác».
• Suy nghiệm:
Là một trong
số những giai thoại về Đức Phật được nhiều người kể lại, câu chuyện này có ý
nghĩa vô cùng quan trọng và to lớn trong việc giáo dục cách ứng xử giữa con
người với con người.
Thông thường,
người ta dễ dàng tha thứ cho bản thân, nhưng lại hà khắc trước những sai sót
của người khác. Khi bản thân gặp chuyện không vui, người ta cho phép mình hành
động bất cẩn, thậm chí gây tổn thương cho người khác.
Nhưng nếu là
nạn nhân, họ lại tỏ ra tức giận và khó tha thứ cho kẻ đã gây ra của những hành
động ấy. Song, theo như lời Đức Phật nói, ai cũng là một dòng sông, ai cũng có
những khúc mắc, những câu chuyện, những nỗi đau riêng không dễ gì chia sẻ được
với người khác, và sẽ có lúc không tránh khỏi việc vô tình, hoặc cố ý làm người
khác tổn thương.
Việc phản ứng
lại một cách gay gắt không những không giải quyết được vấn đề, mà còn làm mâu
thuẫn ngày càng trở nên sâu sắc, khó hòa giải. Hiểu được điều này, giữ được sự
bình tĩnh, bỏ qua được bề nổi của sự việc, tìm hiểu nguồn cơn không chỉ là một
cách làm thông minh, giúp giải quyết tận gốc vấn đề, mà còn giúp ta nhận được
SỰ TÔN TRỌNG từ người khác. Đó mới chính là phần thưởng vô giá.
• Ngoài ra,
câu chuyện cũng bao gồm một ngụ ý mang tính triết học:
Mỗi con người
là một dòng sông. Ngày hôm qua, hôm nay và ngày mai, ta đều là những con người
khác nhau. Hãy để những phiền muộn, những sai lầm theo những dòng chảy, trôi về
quá khứ.
Đừng mãi ám
ảnh bởi những gì đã xảy ra, đừng sợ sự thay đổi, mà hãy luôn ngẩng cao đầu, đối
diện và hướng tới những thay đổi tích cực ở phía trước.
Như Nhiên